Beeldbevestigend (westers) weekje

Zoals de titel van deze blog al doet vermoeden heb ik een westers weekje achter de rug. Het was vooral een bijzondere week waarin alle gebeurtenissen om mij heen vaak tegen mijn principes in gingen. Principes die wij, als social workers, hebben geleerd tijdens de opleiding en tijdens de voorbereidende lessen voor deze minor.

Vorige week maandag (19/10) arriveerde er een groep van 15 visitors uit Manchester op Small Steps Foundation. De 12 scholieren en 3 leraresen kwamen voor een week naar Uganda om o.a. op safari te gaan en om te ‘helpen’ bij Small Steps en andere projecten. Het is een ieder jaar terugkerend fenomeen voor de scholieren uit Manchester. Een van de leraresen was de lerares van Cat (mijn coördinator) tijdens haar high school periode. Ieder jaar verzorgen die twee dus een week waarin scholieren naar Uganda komen om te ‘helpen’.
De week bestond uit helpen bij Small Steps, het bekijken van andere projecten, souvenirs kopen, uit eten en op safari gaan. Bij het gedeelte waarbij zij andere projecten gingen bekijken sloot ik aan. Volgens Cat de juiste gelegenheid voor mij om eens andere projecten te zien en daar was ik het geheel mee eens.
Maandagmiddag arriveerde de groep en ik besefte me in eens weer dat wij zo’n goede voorbereiding hebben gehad. De twaalf 17 en 18 jarige scholieren droegen hemdjes met spaghettibandjes, strakke leggings en hun mooiste schoenen. ‘Waar is jullie voorbereiding geweest?!’ dacht ik. Naast mijn onbegrip schotelde de kinderen van Small Steps mij gelukkig een onvergetelijk schouwspel voor. Als je je zonnebril en je pet aan kinderen geeft en geen duidelijke grenzen stelt kan je verwachten dat zij ermee aan de haal gaan. Daarvoor zijn het tenslotte kinderen. Het leverde een hilarisch ‘politie-boefje’-achtige situatie op waarin één van de scholieren achter een jongetje aanrende om haar dure Ray-Ban zonnebril te behoeden voor schade.
Dinsdagochtend zette zich de pret voort. Ik vertrok ’s ochtends naar een nabij gelegen guesthouse waar de dames sliepen. Er moest eerst nog geld gewisseld en gepind worden. En ook moest onze buschauffeur nog even tanken. Wederom kreeg ik een ‘thank-god-dat-ik-zo’n-goede-voorbereiding-heb-gehad’ moment. We tankte bij een tankstation waar zowel een matatu (taxi) als een boda state waren en waar ongeveer 10 mannen aan het ‘werk’ waren. De dames vonden het een prachtig schouwspel en maakte al gauw contact met de mannen. Een bus vol muzungu’s, ja daar staan de mannen wel even voor op. Het leek me dan ook een goed idee om deze jonge meiden even uit hun droom te helpen. ‘You have to close your window right now.’; zei ik tegen de dames achter mij in de bus. Enigszins geschokt keken de meiden mij aan, maar ze deden het. De teleurstelling op de gezichten van de mannen was goed leesbaar. Jammer joh!
Na deze tankbeurt vervolgde we onze reis naar Sonrise baby’s home. Maar uiteraard eerst langs de supermakt om baby voeding te halen. Bij Sonrise baby’s home worden weesbaby’s opgevangen en verzorgd. Wanneer de kinderen een jaar of 4 zijn gaan ze naar een weeshuis, mits zij niet geadopteerd worden. Bij binnekomst zaten zo’n 20 schattige kindjes ons aan te kijken, de dames vonden het fantastisch en ik hoorde alleen maar ‘aaaaaaahh’. Echter voelde ik zelf deze affectie niet met de kindjes, ik vond het niet professioneel om mij zo met hun bezig te houden. Het ging volkomen tegen mijn principes in om de kindjes op te pakken, mee te spelen, te wassen en te voeden. De dames hadden daar overigens totaal geen problemen mee en vonden het geweldig. Tijdens het bezoek aan Sonrise heb ik mezelf maar als fotograaf gebombardeerd, met de fotocamera van één van de leraresen, zodat ik geen dingen hoefde te doen met de kindereen. Begrijp me niet verkeerd, ik vind baby’s en kinderen hartstikke leuk, maar verkies ik dan niet mijzelf boven hun wanneer ik twee uurtjes leuk met hun ga spelen? Nee, de fotograaf rol paste op dat moment perfect bij mij.
Na een lunch bij een, heerlijk, westers restaurant gingen we naar Home of Hope. Home of Hope is een soort van woonvorm voor kinderen met een (zware) beperking. Mijn coach Anna had mij al gewaarschuwd, want het was een heftig project. En zij had gelijk, het was de eerste keer in vier weken tijd dat ik een brok ik mijn keel kreeg en de tranen mij in de ogen sprongen. Ondanks dat dit een doelgroep is die me aan het hart gaat vond ik het heel lastig om te zien hoe zwaar beperkt sommige kinderen waren. Ook hier had ik mij voorgenomen om zo min mogelijk met de kinderen te doen. Ik observeerde de dames en merkte dat zij in eerste instantie niet zo goed wisten wat zij met deze doelgroep aan moesten. Na een rondleiding besloot ik om te kijken bij de studenten. Ik ging aan de rand van de groep zitten en bekeek het schouwspel. Totdat er een klein meisje haar aandacht op mij richtte en er alles aan deed om bij mij te komen. Ze baande zich een weg tussen de scholieren en kinderen door en reageerde niet op de aanhalingen van andere meiden. In één rechte streep kwam ze op me af, ze ging bij me zitten en het was gedaan. Nu kon ik niet meer kiezen voor de fotograaf rol en ergens wilde ik dat ook niet. Ik genoot ervan om het leuk te hebben met dit meisje, ook al duurde dat maar twee uurtjes.

Woensdag en donderdag ochtend gingen de dames nog kijken bij andere projecten. En in de middagen hielpen zij bij Small Steps. De rest van de week ben ik met mijn eigen dingen bezig geweest want het westerse weekje was vooral een typerend weekje. Waar wij geleerd hebben op school dat wij ons moeten aanpassen aan de cultuur, bijvoorbeeld onze kleding. Waar wij geleerd hebben dat Ugandese mensen een bepaald beeld van ons hebben en dat wij die niet moeten willen bevestigen. Waar wij geleerd hebben dat het een ontwikkelingsland is waar je voorzichtig moet zijn met je houding en je spullen. ‘Waar is dan jullie voorbereiding geweest?’.
Alles wat wij, gelukkig, hebben geleerd op school deden de Engelse meiden niet. Vooral de beeldbevestigende handelingen vond ik typerend en vreselijk. Op ieder project kwamen zij wat brengen; baby voeding, speelgoed, eten, kleren en schoenen, etc. Het was een weekje waarin ik mij er bewust van werd, dat wij met deze minor, een van de weinige westerse groepen mensen zullen zijn die niet aan beeldbevestigende handelingen doen. En ‘thank-god’ wat ben ik daar blij mee!